CHCl₃ là dung môi được ứng dụng phổ biến trong ngành công nghiệp và từng được dùng như một chất gây mê trong các ca phẫu thuật. Vậy chloroform là gì? chloroform dùng để làm gì? Hãy cùng khám phá trong bài viết dưới đây!
Giới thiệu về Chloroform
Chloroform hay Trichloromethane với công thức hóa học là CHCl₃, là một hợp chất hữu cơ thuộc nhóm halogen. Ở điều kiện thường, nó là chất lỏng không màu, có mùi ngọt nhẹ, dễ bay hơi và gây mê. Chất này không cháy trong không khí nhưng có thể phân hủy khi tiếp xúc với ánh sáng và không khí, sinh ra khí phosgene độc hại.
CHCl₃ được phát hiện từ thế kỷ 19 và từng được sử dụng rộng rãi trong y học như một chất gây mê. Tuy nhiên, do phát hiện ra những tác hại tiềm ẩn đối với sức khỏe, hiện nay ứng dụng của chúng trong y tế bị hạn chế, nhưng vẫn phổ biến trong công nghiệp và phòng thí nghiệm.
Hóa chất CHCl₃
Nếu đã nắm rõ về khái niệm thì hãy cùng đi tìm hiểu xem chloroform có tan trong nước không?
Đặc tính lý hóa của sản phẩm
- Công thức chloroform: CHCl₃
- Khối lượng mol: 119.38 g/mol
- Trạng thái: Chất lỏng không màu, mùi ngọt nhẹ.
- Điểm sôi: 61.2°C
- Điểm nóng chảy: -63.5°C
- khối lượng riêng của chloroform: 1.48 g/cm³ (nặng hơn nước)
- Độ hòa tan:
- Không tan trong nước.
- Tan tốt trong các dung môi hữu cơ như ethanol, ether và benzene.
- Tính chất khác:
- Dễ bay hơi.
- Ổn định khi được bảo quản trong môi trường tối, mát.
- Phân hủy dưới ánh sáng và oxy, tạo phosgene (COCl₂) độc hại.
Chloroform công thức hóa học là CHCl₃
Cách tổng hợp chloroform từ methane và chlorine
CHCl₃ có thể được tổng hợp thông qua phản ứng halogen hóa giữa methane (CH₄) và chlorine (Cl₂) dưới tác dụng của nhiệt độ hoặc ánh sáng. Quá trình phản ứng xảy ra theo cơ chế thế dần từng nguyên tử hydro trong methane bằng các nguyên tử chlorine:
- Phản ứng đầu tiên: CH4 + Cl2 → CH3Cl + HCl
- Phản ứng tiếp theo: CH3Cl + Cl2 → CH2Cl2 + HCl
- Hình thành: CH2Cl2 + Cl2 → CHCl3 + HCl
Phản ứng có thể tiếp tục đến khi tạo ra carbon tetrachloride (CCl₄) nếu tiếp tục cho thêm chlorine. Để tối ưu việc tạo ra hợp chất này, quá trình phải được kiểm soát chặt chẽ về thời gian và lượng chlorine.
Ứng dụng của chloroform trong thực tế
CHCl₃ là một hóa chất quan trọng được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công nghiệp, phòng thí nghiệm đến sản xuất hóa chất. Mặc dù không còn được sử dụng trong y học như trước đây, nhưng những đặc tính hóa lý đặc biệt vẫn khiến nó trở thành một dung môi và nguyên liệu quan trọng. Vậy chloroform có tác dụng gì? Dưới đây là các ứng dụng phổ biến của chúng trong thực tế:
1. Dung môi công nghiệp:
CHCl₃ được sử dụng rộng rãi làm dung môi trong nhiều ngành công nghiệp nhờ khả năng hòa tan tốt các chất hữu cơ. Nó thường được dùng để hòa tan nhựa, sáp, dầu mỡ và cao su trong quá trình sản xuất. Ngoài ra, dung môi này còn được ứng dụng trong công nghiệp sơn, chất tẩy rửa và sản xuất thuốc nhuộm. Việc sử dụng chúng giúp tăng hiệu quả sản xuất và cải thiện chất lượng sản phẩm.
2. Nguyên liệu trong sản xuất hóa chất:
Một trong những ứng dụng quan trọng nhất của CHCl₃ là làm nguyên liệu đầu vào để sản xuất fluorocarbon, đặc biệt là R-22 (chlorodifluoromethane) – một loại gas lạnh được sử dụng trong máy điều hòa không khí và thiết bị làm lạnh. Ngoài ra, chúng còn được dùng trong quy trình sản xuất thuốc trừ sâu và một số loại dược phẩm.
3. Ứng dụng trong phòng thí nghiệm:
Trong các phòng thí nghiệm, hợp chất này là một dung môi hữu ích được sử dụng để chiết xuất và làm sạch các hợp chất hữu cơ. Nó cũng được dùng trong các phương pháp phân tích hóa học, giúp tách và phân tích các thành phần trong hỗn hợp. Khả năng hòa tan đa dạng của CHCl₃ giúp quá trình thí nghiệm diễn ra thuận lợi và đạt độ chính xác cao hơn.
4. Ứng dụng y tế (trước đây):
Trước đây, CHCl₃ được sử dụng như một chất gây mê trong y học, đặc biệt trong các ca phẫu thuật và nha khoa vào thế kỷ 19. Tuy nhiên, do phát hiện ra các tác dụng phụ nghiêm trọng như gây tổn thương gan, thận và nguy cơ ung thư, việc sử dụng chúng trong y tế đã bị ngừng hoàn toàn. Hiện nay, nó chỉ còn được nghiên cứu trong một số ứng dụng y học nhất định nhưng với quy định an toàn nghiêm ngặt.
CHCl₃ từng được sử dụng như một chất gây mê trong y học
Hít phải chloroform có nguy hiểm không? Cách xử lý an toàn
Với tính chất dễ bay hơi, hợp chất này dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp nếu không có biện pháp bảo hộ thích hợp. Việc tiếp xúc qua đường hít thở, dù trong thời gian ngắn hay dài, đều tiềm ẩn những nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Ở nồng độ cao, hít phải CHCl₃ có thể gây ra các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn, đau đầu và mệt mỏi. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến mất ý thức, suy hô hấp hoặc thậm chí là hôn mê.
Ngoài ra, CHCl₃ còn có thể làm suy giảm chức năng của gan, thận và gây ra tình trạng giảm trí nhớ, thay đổi hành vi hoặc giảm khả năng tập trung. Đặc biệt, một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng việc tiếp xúc lâu dài với CHCl₃ còn có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Cách xử lý an toàn:
Nếu không may hít phải hợp chất này, cần xử lý như sau nhanh chóng để giảm thiểu tác hại:
- Đưa nạn nhân ra nơi thoáng khí: Đưa người bị nhiễm ra khu vực thoáng mát, tránh xa nguồn hóa chất.
- Hỗ trợ hô hấp: Nếu nạn nhân khó thở, nới lỏng quần áo, giúp họ hít thở sâu. Trong trường hợp ngừng thở, tiến hành hô hấp nhân tạo nếu có kỹ năng.
- Gọi cấp cứu: Liên hệ ngay với cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ kịp thời.
- Theo dõi triệu chứng: Nếu nạn nhân bị chóng mặt, buồn nôn hoặc mất ý thức, cần giám sát liên tục cho đến khi có sự hỗ trợ của nhân viên y tế.
Chloroform có độc không?
Mua chloroform ở đâu uy tín, giá rẻ?
Nếu bạn đang cần tìm một đơn uy tín chuyên cung cấp chloroform chất lương thì hãy liên hệ ngay với Hanimex. Với nhiều năm kinh nghiệm trong nghề, Hanimex đảm bảo mang đến những sản phẩm CHCl₃ chất lượng, đáp ứng theo tiêu chuẩn quốc tế đi kèm nhiều ưu đãi và giá cả cạnh tranh cao.
