Axit Nitric (hay còn gọi là Nitric Acid) được biết đến với tính axit mạnh và khả năng phản ứng với nhiều chất khác. Hợp chất đóng vai trò thiết yếu trong sản xuất phân bón, thuốc nổ và các hợp chất hữu ích khác, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp và nghiên cứu
Axit Nitric Là Gì?
Acid Nitric là một axit mạnh có công thức hóa học HNO₃, có tính ăn mòn cao và rất dễ hòa tan trong nước. Axit nitric có ở đâu? Trong tự nhiên, nó có thể được tìm thấy trong các cơn mưa axit, được hình thành từ các hợp chất nitơ trong không khí kết hợp với nước mưa. HNO₃ có thể tồn tại dưới dạng dung dịch loãng hoặc dạng tinh khiết, và khi ở dạng tinh khiết, nó có màu không màu hoặc hơi vàng.
Axit nitric
Các Tính Chất Vật Lý Và Hóa Học
Tính chất vật lý
Axit Nitric tinh khiết là chất lỏng không màu, nhưng khi bị phân hủy hoặc ở dạng dung dịch loãng, nó sẽ có màu vàng do các hợp chất nitrat.
- Nhiệt độ sôi: Khoảng 83°C
- Nhiệt độ đóng băng: Khoảng -42°C.
- Khối lượng phân tử: 63.012 g/mol −1
- Tỉ trọng: 1,51 g/cm3
- Độ axit (pKa): -2
Dung dịch HNO₃ nồng độ cao (70%) có khả năng tạo ra hơi khí rất mạnh và độc hại khi tiếp xúc với không khí.
Tính chất hóa học
Axit nitric là axit mạnh hay yếu? Về mặt hóa học, đây là một axit mạnh, có khả năng giải phóng ion H⁺ khi hòa tan trong nước. Vậy nên, đối với các chất như kim loại, đá vôi và nhiều hợp chất hữu cơ khác, nó có tính ăn mòn khá cao.
Tinh chất hóa học của axit nitric nổi bật nhất là tính oxy hóa mạnh mẽ. Khi phản ứng với các kim loại như đồng (Cu), nó có thể oxi hóa kim loại, giải phóng khí nitơ (NO₂) và tạo ra muối nitrat. Phương trình hóa học:
3Cu + 8HNO3 → 3Cu(NO3)2 + 4H2O + 2NO
HNO₃ có khả năng tham gia vào các phản ứng nitrat hóa với các hợp chất hữu cơ, đặc biệt là với các hợp chất chứa vòng benzen. Đây là một phản ứng quan trọng trong công nghiệp dược phẩm và sản xuất thuốc nổ.
Hợp chất phản ứng mạnh mẽ với các kiềm, chẳng hạn như natri hydroxide (NaOH) và kali hydroxide (KOH), tạo thành muối nitrat và nước. Phương trình hóa học:
HNO3 + NaOH → NaNO3 + H2O
Quy Trình Điều Chế Axit Nitric
Quy trình điều chế axit nitric trong công nghiệp dựa trên phản ứng giữa amoniac (NH₃) và oxit nitơ (NOₓ). Một trong những phương pháp phổ biến nhất là quá trình Ostwald, gồm các bước sau:
- Bước 1: Chưng cất khí lỏng để tách khí nitơ từ không khí. Khi không khí được nén và làm lạnh xuống nhiệt độ thấp, các thành phần khác trong không khí như oxi và argon sẽ hóa lỏng, trong khi đó khí nitơ vẫn ở trạng thái khí.
- Bước 2: Trộn khí nitơ thu được với khí oxi theo tỉ lệ thích hợp sau đó đưa vào một phản ứng nhiệt độ cao (khoảng 900°C – 1000°C) và trong điều kiện áp suất cao. Phản ứng này tạo ra nitơ oxit, một chất trung gian quan trọng khi sản xuất Axit Nitric trong công nghiệp.
- Bước 3: Tiếp theo, nitơ oxit được oxi hóa để tạo thành dioxide nitơ (NO₂), một khí có màu nâu đỏ đặc trưng.
- Bước 4: Cuối cùng, NO₂ được hấp thụ vào nước để tạo thành HNO3. Quá trình này diễn ra trong một tháp hấp thụ (absorption tower) với sự tham gia của nước.
Điều chế acid nitric
Vai Trò Của Nitric Acid Trong Công Nghiệp Sản Xuất
Sản Xuất Phân Bón Nitrat
Nhờ khả năng cung cấp nguồn nitơ dễ hấp thụ cho cây trồng, axit nitric được dùng để sản xuất các loại phân bón nitrat. Trong quá trình này, acid phản ứng với amoniac (NH₃) để tạo ra ammonium nitrate (NH₄NO₃), một loại phân bón giàu nitơ được sử dụng phổ biến trong nông nghiệp. Ngoài ra, HNO3 còn được sử dụng để sản xuất các hợp chất nitrat khác như calcium nitrate (Ca(NO₃)₂) và potassium nitrate (KNO₃), giúp tăng khả năng hòa tan và hiệu quả cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Với tính chất oxy hóa mạnh, acid nitric đảm bảo quá trình chuyển đổi các nguyên liệu thô thành phân bón đạt hiệu suất cao, đồng thời giúp sản phẩm cuối cùng dễ sử dụng và phù hợp với nhiều loại đất và cây trồng.
Sản Xuất Thuốc Nổ
HNO3 là nguyên liệu thiết yếu trong ngành công nghiệp sản xuất thuốc nổ, đặc biệt là trong việc chế tạo trinitrotoluene (TNT), một loại thuốc nổ mạnh, được sử dụng rộng rãi trong quân sự và công nghiệp xây dựng. Axit này tham gia vào phản ứng nitrat hóa, tạo phản ứng với toluene trong điều kiện nhiệt độ cao để tạo thành TNT.
HNO3 là nguyên liệu chính dùng để sản xuất thuốc nổ
Ứng Dụng Trong Ngành Dược Phẩm
Một trong các ứng dụng nổi bật của HNO3 là thành phần để điều chế các loại thuốc tim mạch, đặc biệt là nitrat glycerin, dùng trong điều trị bệnh tim và tăng huyết áp. Hợp chất tham gia vào phản ứng nitrat hóa, giúp chuyển glycerin thành nitrat glycerin, một hợp chất có khả năng làm giãn mạch và giảm huyết áp.
Các Lưu Ý Khi Sử Dụng Axit Nitric
Mặc dù có nhiều ứng dụng quan trọng, nhưng HNO3 cũng là một chất hóa học rất nguy hiểm. Axit Nitric có độc không là câu hỏi mà nhiều người quan tâm, và câu trả lời là có. Axit có tính ăn mòn mạnh và có thể gây bỏng da, niêm mạc nếu tiếp xúc trực tiếp. Ngoài ra, hơi của nó cũng có thể gây tổn thương cho hệ hô hấp và mắt, do đó cần phải sử dụng các biện pháp bảo vệ như găng tay, kính bảo hộ và khẩu trang khi làm việc với chất này.
Đặc biệt, HNO3 có thể phản ứng mạnh mẽ với các chất hữu cơ, kim loại, và một số hợp chất khác, tạo ra nhiệt độ cao và có thể gây cháy nổ. Do đó, khi sử dụng, cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình an toàn và lưu trữ trong điều kiện thích hợp.
Trong quá trình lưu trữ hay vận chuyển acid nitric, luôn phải lưu ý để chúng trong các thùng chứa hóa chất chuyên biệt
Mua Axit Nitric Chất Lượng Cao Tại Hanimex
Mua axit nitric ở đâu? Hanimex là một nhà cung cấp đáng tin cậy chuyên cung cấp các loại hóa chất đạt tiêu chuẩn, đảm bảo chất lượng và độ tinh khiết cao.
Chúng tôi cam kết cung cấp HNO3 với giá cả hợp lý. Sở hữu mạng lưới phân phối toàn quốc, Hanimex đảm bảo giao hàng đúng hẹn, hỗ trợ vận chuyển nhanh chóng và an toàn. Sau khi mua hàng, khách hàng còn nhận được hỗ trợ bảo hành sản phẩm và tư vấn miễn phí trong quá trình sử dụng. Mọi thắc mắc sẽ được đội ngũ chuyên gia giải đáp nhanh chóng và chi tiết.
Bài viết trên đã giúp bạn có cái nhìn toàn diện về HNO3. Nếu có nhu cầu mua nitric acid, hãy liên hệ ngay Hanimex để nhận báo giá và được tư vấn chi tiết.
Phương Nam –
Dịch vụ giao hàng nhanh, giá cả phải chăng, sản phẩm dùng ổn.