Không phải loại phân nào cũng mang lại hiệu quả như mong đợi nếu sử dụng sai cách, đặc biệt với phân kali, một dưỡng chất giữ vai trò quan trọng trong việc tạo chất lượng và năng suất cây trồng. Bài viết sẽ phân tích cụ thể từng loại phân phổ biến và hướng dẫn kỹ thuật bón đúng cách, giúp người làm nông sử dụng nguồn dinh dưỡng này một cách khoa học, bền vững.
Phân kali là gì?
Phân bón kali là loại phân bón cung cấp nguyên tố kali (K) dưới dạng ion K+ – một dưỡng chất đa lượng thiết yếu cho cây trồng. Kali giúp cây tổng hợp đường, tinh bột, vận chuyển dinh dưỡng, điều tiết nước và tăng sức đề kháng với sâu bệnh. Công thức của phân kali phổ biến hiện nay là KCl (kali clorua), K2SO4 (kali sunfat) hoặc KNO3 (kali nitrat), tùy vào mục đích sử dụng và loại cây trồng.
Phân bón kali là loại phân cung cấp nguyên tố kali
Ngoài ra, phân thường có tính chua sinh lý, tan nhanh trong nước nên cây dễ hấp thụ qua rễ. Tuy nhiên, nếu bón lâu dài mà không cải tạo đất, có thể làm tăng độ chua. Vì vậy, nên kết hợp với phân hữu cơ hoặc vôi để cân bằng pH đất.
Các loại phân kali phổ biến
Trên thị trường hiện nay, phân bón kali được sản xuất dưới nhiều dạng khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của các loại cây trồng. Một trong các loại phân kali phổ biến nhất đó là kali clorua (KCl) hay còn gọi là kali đỏ, nhờ hàm lượng K2O cao (khoảng 60%), giá thành hợp lý và dễ hòa tan. Tuy nhiên, do chứa ion Cl-, loại này không phù hợp với cây mẫn cảm với clo như thuốc lá, cam, nho.
Thứ hai là kali sunfat (K2SO4) còn có tên gọi khác là kali trắng, chứa khoảng 50% K2O và không có clo, thích hợp cho cây ăn quả, rau màu cao cấp. Giá thành cao hơn kali đỏ nhưng bù lại giúp tăng độ ngọt, màu sắc và hương vị nông sản.
Kali trắng thích hợp cho cây trồng nhạy cảm với clo
Cuối cùng là kali nitrat (KNO3), loại phân kép chứa cả kali và đạm, lý tưởng cho giai đoạn nuôi trái và phục hồi sau thu hoạch. Việc lựa chọn các loại phân phù hợp với loại cây trồng, giai đoạn sinh trưởng và đặc điểm đất canh tác không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn góp phần ổn định năng suất và chất lượng nông sản theo hướng bền vững.
Lợi ích khi sử dụng phân kali
Là một trong những dưỡng chất không thể thiếu trong canh tác hiện đại, vai trò của phân kali được ví như tấm khiên vững chắc bảo vệ cây trồng trước mọi thử thách. Nhờ kali, cây cứng cáp hơn, ít đổ ngã, điều tiết nước hiệu quả và duy trì sức sống bền bỉ cả trong mùa khô hạn hay mưa kéo dài. Loại phân này còn giúp tăng sức đề kháng tự nhiên, giảm nguy cơ nhiễm nấm và vi khuẩn gây hại.
Không dừng lại ở đó, phân bón kali còn góp phần quan trọng trong nâng cao chất lượng nông sản. Từ màu sắc bắt mắt, vị ngọt đậm đà đến mùi thơm tự nhiên, tất cả đều có dấu ấn của kali trong quá trình tổng hợp đường, tinh bột và axit amin.
Đặc biệt, bón kali hợp lý còn giúp cây hấp thụ tối ưu các loại phân khác, thúc đẩy sinh trưởng cân đối, hạn chế hiện tượng vống lá, thừa đạm. Có thể nói, kali chính là trợ thủ thầm lặng giúp người nông dân tối ưu chi phí, nâng cao năng suất và chất lượng mùa vụ.
Phân bón kali thúc đẩy cải thiện chất lượng nông sản
Hướng dẫn bón phân kali đúng cách
Để công dụng phân kali phát huy trọn vẹn, yếu tố quan trọng không chỉ nằm ở chất lượng phân mà còn ở cách sử dụng phù hợp với từng loại cây và điều kiện đất. Bón đúng liều, đúng lúc và đúng kỹ thuật sẽ giúp cây hấp thu tốt hơn, từ đó tăng năng suất và chất lượng mùa vụ.
Thay vì bón dồn một lần, người trồng nên chia nhỏ lượng phân thành nhiều đợt, tương ứng với các giai đoạn sinh trưởng của cây. Bón lót khi gieo trồng, bón thúc vào thời kỳ cây phát triển mạnh, ra hoa, kết trái – đặc biệt với cây ăn quả nên bổ sung sau khi đậu trái để tăng kích cỡ và độ ngọt.
Ngoài ra, phân bón kali cần được kết hợp cùng đạm và lân để tạo sự cân đối dinh dưỡng. Vào giai đoạn nuôi củ, nuôi quả nên chọn các loại NPK có hàm lượng kali cao để tối ưu hiệu quả. Lưu ý, do loại phân này dễ tan nên tránh bón lúc đất khô hoặc trước mưa lớn. Cách tốt nhất là trộn đều vào đất, phủ một lớp mỏng hoặc bón theo hàng, theo hốc để giảm thiểu thất thoát.
Quy trình sản xuất phân kali hiện nay
Sản xuất phân kali được thực hiện chủ yếu từ khoáng chất tự nhiên như sylvinite và carnallit, khai thác từ các mỏ muối ngầm. Sau khi khai thác, nguyên liệu được xử lý bằng tuyển nổi hoặc kết tinh chân không để tách riêng kali clorua (KCl) khỏi tạp chất như natri clorua (NaCl).
Khoáng chất tự nhiên sylvinite được khai thác
Thành phần của phân kali thường gồm K2O ở các tỷ lệ khác nhau tùy vào loại, ngoài ra có thể chứa thêm lưu huỳnh, magie hoặc đạm tùy sản phẩm. Tùy mục đích sử dụng, KCl tiếp tục được xử lý để tạo ra các loại phân như kali sunfat (K2SO4) qua phản ứng với axit sulfuric hoặc kali nitrat (KNO3) bằng phản ứng với axit nitric. Sau khi tinh chế, phân được tạo hạt, sấy khô và đóng gói bằng bao chống ẩm từ 25 – 50kg.
Cách chọn phân kali phù hợp với từng loại cây trồng
Không phải loại phân bón kali nào cũng phù hợp với mọi cây trồng. Chọn đúng loại sẽ giúp tối ưu tác dụng của phân kali và hạn chế rủi ro do clo hoặc thiếu vi lượng. Ngoài ra, cần cân nhắc giá phân kali để lựa chọn phù hợp với điều kiện kinh tế. Dưới đây là một số hướng dẫn lựa chọn theo nhóm cây trồng phổ biến:
- Cây ăn trái (sầu riêng, xoài,…): Nên dùng kali sunfat (K2SO4) hoặc kali nitrat (KNO3) vì không chứa clo, tránh cháy lá và giảm chất lượng trái. Kali sunfat còn bổ sung lưu huỳnh, giúp tăng độ ngọt và hương vị. Bón vào giai đoạn ra hoa, đậu trái và trước thu hoạch 2 – 3 tuần là hiệu quả nhất.
- Cây công nghiệp dài ngày (cà phê, hồ tiêu,…): Nên tránh dùng kali clorua do nhạy cảm với clo. Thay vào đó, nên chọn kali sunfat hoặc kali – magie – sunfat để an toàn và tăng hiệu quả. Kali – Mg – S còn bổ sung magie, lưu huỳnh giúp chắc hạt, giảm rụng trái và ổn định năng suất.
- Cây lương thực (lúa, ngô,…): Những loại cây này ít nhạy cảm với clo nên phù hợp với kali clorua (KCl) giá rẻ và hiệu quả cao. KCl chứa đến 60% K2O, dễ tan và dễ hấp thu. Nên bón vào đầu vụ và giai đoạn phát triển mạnh để tăng sức đề kháng và năng suất.
- Rau màu và hoa kiểng (rau cải, cà chua, hoa hồng…): Nên dùng kali nitrat (KNO3) hoặc kali sunfat vì dễ tan, sạch và không chứa clo. Kali nitrat cung cấp cả đạm và kali, giúp lá xanh, hoa bền màu và rau tươi lâu. Bón vào giai đoạn phát triển thân – lá và trước thu hoạch để nâng cao chất lượng.
Hiểu rõ đặc điểm và cách sử dụng phân kali không chỉ giúp cây trồng phát triển khỏe mạnh mà còn nâng cao chất lượng, tối ưu chi phí canh tác. Với thị trường đa dạng như hiện nay, việc chọn đúng loại phân và đơn vị cung cấp uy tín là yếu tố then chốt. Hanimex tự hào là địa chỉ đáng tin cậy chuyên cung cấp phân bón kali và các loại hóa chất nông nghiệp chất lượng cao, phù hợp với nhiều loại cây trồng khác nhau.
