Benzen – C₆H₆ – Benzol

Với đặc tính hóa học đặc biệt và khả năng ứng dụng đa dạng, benzen trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều quy trình sản xuất. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ mua hóa chất này, bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn mọi thông tin cần thiết.

Định nghĩa Benzen

Vòng benzen là gì? Benzen (hay benzol) là một hợp chất hữu cơ thơm có công thức hóa học C₆H₆, thuộc nhóm hydrocacbon thơm. Nó được cấu tạo từ một vòng gồm sáu nguyên tử carbon liên kết với nhau bằng liên kết đôi xen kẽ, tạo nên một cấu trúc hình lục giác đặc trưng. Công thức cấu tạo của benzen cho thấy các electron trong liên kết đôi này được phân bố đều trong vòng, giúp phân tử có tính bền vững cao. Hợp chất này được tìm thấy chủ yếu trong dầu mỏ và nhựa than đá.

Tính chất vật lý và hóa học của benzen

Tính chất vật lý của benzen

• Trạng thái tồn tại: Ở điều kiện thường, benzol là một chất lỏng không màu, có mùi đặc trưng dễ nhận biết.
• Độ tan: Không tan trong nước nhưng tan tốt trong các dung môi hữu cơ như ete, cloroform và rượu.
• Nhiệt độ sôi: Khoảng 80,1°C.
• Nhiệt độ nóng chảy: 5,5°C.
• Tỷ trọng: Khoảng 0,88 g/cm³, nhỏ hơn nước nên có thể nổi trên mặt nước.
• Khả năng bay hơi: Dễ bay hơi ở nhiệt độ phòng.

Tính chất hóa học

Một trong những phản ứng đặc trưng của benzen là phản ứng thế, trong đó một nguyên tử hydro trong vòng benzene bị thay thế bởi một nhóm chức khác. Ngoài ra, benzol có thể tham gia phản ứng halogen hóa khi có xúc tác bột sắt hoặc nhôm clorua (AlCl₃), tạo thành các dẫn xuất khác nhau. Phương trình hóa học: 

C₆H₆ + Br₂ → C₆H₅Br + HBr (xúc tác: Fe hoặc AlCl₃)

Bên cạnh phản ứng thế, C₆H₆ còn có thể tham gia phản ứng cộng trong những điều kiện đặc biệt. Khi tác dụng với hydro ở nhiệt độ và áp suất cao, có xúc tác niken (Ni), nó sẽ bị hydro hóa hoàn toàn thành cyclohexan (C₆H₁₂). Phản ứng này thường được ứng dụng trong ngành công nghiệp hóa dầu để tạo ra các sản phẩm dùng trong sản xuất nhựa và cao su tổng hợp.

Tính chất hóa học của benzen

Ngoài ra, benzol cũng có thể bị oxy hóa trong các điều kiện khác nhau, tạo thành CO₂ và H₂O. Trường hợp oxy hóa không hoàn toàn, nó có thể tạo ra các hợp chất quan trọng như phenol hoặc axit benzoic.

Một trong những hợp chất liên quan mật thiết đến C₆H₆ là toluen (C₆H₅CH₃), có hoạt tính hóa học cao hơn do nhóm methyl (-CH₃) làm tăng mật độ electron trên vòng thơm. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoạt tính sinh học của benzen toluen là một yếu tố quan trọng trong các ứng dụng hóa học và dược phẩm.

Ứng dụng của benzol trong công nghiệp

Sản xuất nhựa và polyme

Các hợp chất như styren (C₆H₅CH=CH₂), một dẫn xuất của benzol, là nguyên liệu chính để sản xuất polystyren – loại nhựa được sử dụng rộng rãi trong bao bì, hộp đựng thực phẩm và vật liệu cách nhiệt. Ngoài ra, C₆H₆ cũng là thành phần quan trọng trong quá trình tổng hợp nylon, polycarbonate và các loại sợi tổng hợp khác.

Ngành công nghiệp cao su

Benzol được sử dụng để sản xuất các hợp chất như butadien và styren-butadien, là những nguyên liệu chính để sản xuất cao su tổng hợp. Ngoài ra, nó còn là thành phần chính trong quá trình sản xuất các chất phụ gia giúp cải thiện tính chất vật lý và hóa học của cao su, chẳng hạn như chất chống oxy hóa và chất hóa dẻo.

Trong dược phẩm

Nhiều loại thuốc giảm đau, thuốc an thần và kháng sinh được tổng hợp từ các hợp chất có chứa vòng benzol, điển hình như aspirin (C₉H₈O₄), một trong những loại thuốc giảm đau phổ biến nhất, có nguồn gốc từ C₆H₆ thông qua quá trình tổng hợp axit salicylic. Một số loại thuốc điều trị ung thư và kháng sinh cũng được phát triển từ các dẫn xuất của benzol, chứng tỏ vai trò quan trọng của hợp chất này trong ngành y dược.

Sản xuất thuốc nhuộm và mỹ phẩm

Benzol được xem là tiền chất để tổng hợp các hợp chất như anilin và các dẫn xuất khác, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các loại phẩm màu tổng hợp có độ bền cao, được sử dụng trong nhuộm vải, da và các sản phẩm khác. Đối với ngành mỹ phẩm, công thức benzen được dùng để sản xuất một số hợp chất như axit benzoic, benzyl alcohol và các dẫn xuất khác để làm chất bảo quản, dung môi và hương liệu trong nước hoa, son môi, kem dưỡng da.

C₆H₆ là tiền chất để sản xuất các loại thuốc nhuộm

Cách chiết xuất benzen từ dầu mỏ và nhựa than đá

Chiết xuất từ dầu mỏ

Phần lớn C₆H₆ được điều chế từ dầu mỏ thông qua quá trình cải hóa xúc tác (catalytic reforming). Đây là quá trình chuyển hóa các hydrocarbon mạch thẳng và mạch nhánh trong dầu mỏ thành các hợp chất thơm, trong đó có benzol.

Ban đầu, dầu mỏ thô được chưng cất để thu được phân đoạn naphtha, sau đó được đưa vào quá trình cải hóa xúc tác bằng cách sử dụng các chất xúc tác như platin hoặc molybden trên nền oxit nhôm. Trong điều kiện nhiệt độ cao (khoảng 500°C) và áp suất thấp, các hydrocarbon trong naphtha trải qua phản ứng khử hydro và vòng hóa để tạo thành C₆H₆ cùng với các hydrocarbon thơm khác như toluen và xylen.

Chiết xuất từ nhựa than đá

Để điều chế benzen, nhựa than đá trước tiên được xử lý bằng cách chưng cất phân đoạn, trong đó các hợp chất nhẹ bay hơi trước và các hợp chất nặng hơn được giữ lại. C₆H₆ có nhiệt độ sôi thấp hơn nhiều hợp chất khác trong nhựa than đá, vì vậy nó có thể được thu gom ở khoảng nhiệt độ 80 – 85°C.

Sau khi chưng cất, hỗn hợp thu được vẫn còn chứa nhiều tạp chất như toluen, xylen và các hợp chất thơm khác. Để tinh chế, benzol thường được tách bằng phương pháp chiết xuất dung môi. Cuối cùng, dung môi được loại bỏ bằng cách chưng cất hoặc bay hơi, để lại sản phẩm cuối có độ tinh khiết cao.

Tiếp xúc với benzol có nguy hiểm không?

C₆H₆ là một hợp chất hữu cơ có tính độc hại cao, và việc tiếp xúc với nó có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe con người.

Nếu hít phải ở nồng độ cao trong thời gian ngắn, hệ thần kinh trung ương có thể bị ức chế, dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, mất phương hướng và trong một số trường hợp nghiêm trọng, có thể gây mất ý thức hoặc hôn mê.

Nếu tiếp xúc qua đường da, nó có thể gây kích ứng, làm da khô, đỏ rát hoặc thậm chí gây bỏng hóa học nếu tiếp xúc với lượng lớn. Khi tiếp xúc qua đường tiêu hóa (do vô tình nuốt phải) có thể gây buồn nôn, nôn mửa, đau bụng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan, thận.

Tiếp xúc với benzol trong thời gian dài, ngay cả ở nồng độ thấp, có thể dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm. Một trong những tác hại nghiêm trọng nhất là làm rối loạn quá trình tạo máu trong tủy xương, dẫn đến tình trạng thiếu máu, suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ mắc bệnh bạch cầu.

Tiếp xúc thời gian dài với benzol có nguy cơ mắc bệnh bạch cầu

Hướng dẫn sử dụng C₆H₆ an toàn trong phòng thí nghiệm và nhà máy

Khi tiến hành thí nghiệm với benzol, cần thực hiện các thao tác trong tủ hút khí độc để tránh hít phải hơi của C₆H₆. Người sử dụng phải trang bị đầy đủ đồ bảo hộ cá nhân, bao gồm găng tay chống hóa chất, kính bảo hộ, áo blouse dài tay và khẩu trang lọc hơi hữu cơ. Nếu tiếp xúc với da, cần ngay lập tức rửa sạch bằng nước và xà phòng, tránh để hóa chất thấm qua da trong thời gian dài.

Trong quá trình thao tác, tránh làm đổ hoặc để hợp chất bắn ra ngoài. Nếu có sự cố tràn đổ, cần sử dụng vật liệu thấm hút chuyên dụng như đất sét, cát hoặc than hoạt tính để hấp thụ C₆H₆, sau đó thu gom và xử lý theo quy định về chất thải nguy hại.

Trong môi trường công nghiệp, công nhân làm việc trực tiếp với hợp chất cần được trang bị mặt nạ phòng độc có bộ lọc than hoạt tính, găng tay nitrile hoặc neoprene chống hóa chất, kính bảo hộ kín và quần áo bảo hộ chống hóa chất. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ là cần thiết để phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm độc benzol, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến máu và hệ hô hấp.

Hệ thống thông gió trong các khu vực làm việc phải đảm bảo đủ mạnh để loại bỏ hơi độc ra khỏi không gian làm việc, đồng thời hạn chế sự tích tụ khí dễ cháy. Trong trường hợp xảy ra sự cố rò rỉ hoặc cháy nổ, cần có quy trình ứng phó nhanh chóng, bao gồm cô lập khu vực, sử dụng bọt chữa cháy hoặc khí CO₂ để dập lửa (tuyệt đối không dùng nước để chữa cháy vì có thể làm lan rộng đám cháy).

Địa chỉ mua Benzen uy tín, giá rẻ?

Do C₆H₆ là một hóa chất có tính độc hại cao, người mua cần ưu tiên những đơn vị có đầy đủ giấy phép kinh doanh, chứng nhận chất lượng và đảm bảo nguồn gốc rõ ràng. Trong số các nhà cung cấp trên thị trường, Hanimex là một trong những đơn vị uy tín được nhiều doanh nghiệp tin tưởng.

Chúng tôi cam kết cung cấp benzol chất lượng cao, đạt tiêu chuẩn quốc tế. So với các nhà cung cấp khác, chúng tôi đưa ra mức giá cạnh tranh hơn nhờ vào việc nhập khẩu trực tiếp và luôn có chính sách giá tốt dành cho khách hàng mua số lượng lớn. Hanimex hỗ trợ vận chuyển an toàn đến các khu vực trên toàn quốc, đảm bảo hàng hóa đến tay khách hàng trong tình trạng nguyên vẹn, đúng tiêu chuẩn. Đối với các đơn hàng lớn, công ty có thể cung cấp dịch vụ vận chuyển chuyên dụng để đảm bảo an toàn tối đa. Khách hàng mua hóa chất sẽ được hỗ trợ tư vấn về cách bảo quản, sử dụng an toàn và xử lý hóa chất đúng cách.

Địa chỉ mua benzol uy tín, giá rẻ

Mua benzol từ những nhà cung cấp đáng tin cậy như Hanimex không chỉ giúp doanh nghiệp có được sản phẩm chất lượng cao mà còn đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng. Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị cung cấp hóa chất giá tốt, dịch vụ chuyên nghiệp, hãy liên hệ ngay với chúng tôi.