Oleic Acid – C18H34O2 (Axit Oleic)

Trong lĩnh vực hóa học và công nghiệp, Acid Oleic không còn xa lạ khi được biết đến là một trong những thành phần đóng vai trò quan trọng trong y học, thực phẩm và mỹ phẩm. Với cấu trúc hóa học độc đáo cùng nhiều tính chất đặc trưng, hợp chất đã và đang mở ra những ứng dụng vượt trội trong nhiều lĩnh vực. Tham khảo bài viết dưới đây để có cái nhìn tổng quan hơn về loại axit này.

Định Nghĩa Acid Oleic

Acid Oleic là gì? Đây là một axit béo đơn không bão hòa có công thức hóa học là C₁₈H₃₄O₂. Trong tự nhiên, hợp chất thường xuất hiện dưới dạng este trong dầu và mỡ động thực vật và được tìm thấy nhiều nhất trong dầu ô liu, dầu hạt cải và mỡ động vật. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc cấu thành các lipid thiết yếu cho cơ thể con người.

Trong ngành công nghiệp, Acid Oleic là nguyên liệu cơ bản trong sản xuất chất tẩy rửa, mỹ phẩm và thậm chí là cả nhiên liệu sinh học. Với khả năng tương thích cao và an toàn đối với sức khỏe, hợp chất này được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm thân thiện với môi trường.

Công Thức, Cấu Trúc, Và Tính Chất Đặc Trưng Của Acid Oleic

Axit oleic công thức hóa học là C₁₈H₃₄O₂, với cấu trúc gồm một chuỗi hydrocacbon dài có chứa một liên kết đôi ở vị trí carbon thứ 9, tạo nên tính không bão hòa của axit này. Công thức cấu tạo của Acid Oleic được biểu diễn như sau: CH₃(CH₂)₇CH=CH(CH₂)₇COOH.

Tính chất vật lý:

• Trạng thái: Chất lỏng nhớt, ổn định, không dễ bay hơi.
• Màu sắc: Không màu hoặc hơi vàng nhạt, tùy thuộc vào độ tinh khiết.
• Mùi vị: Có mùi nhẹ, đặc trưng của dầu mỡ tự nhiên.
• Nhiệt độ nóng chảy: Khoảng 13 – 14°C.
• Nhiệt độ sôi: Khoảng 360°C ở áp suất thường, nhưng dễ bị phân hủy khi đun nóng lâu.
• Độ tan: Không tan trong nước nhưng tan trong dung môi hữu cơ như ethanol, benzene và chloroform.

Acid Oleic

Axit Oleic có nhiều phản ứng hóa học quan trọng, liên quan đến nhóm carboxyl (-COOH) và liên kết đôi trong cấu trúc. Khi phản ứng với hydro dưới sự xúc tác của niken, liên kết đôi sẽ bão hòa, chuyển thành axit stearic (C₁₈H₃₆O₂). Phương trình hóa học:

C₁₈H₃₄O₂ + H₂ → C₁₈H₃₆O₂

Nhóm carboxyl của Oleic Acid có thể phản ứng với rượu (ROH) dưới tác dụng của chất xúc tác axit để tạo ra ester. Phản ứng này là cơ sở cho việc sản xuất nhiều loại ester sử dụng trong mỹ phẩm. Phương trình hóa học:

C₁₈H₃₄O₂ + ROH → C₁₈H₃₄OOR + H₂O

Ngoài ra, liên kết đôi trong hợp chất dễ bị oxy hóa bởi các tác nhân như kali permanganat (KMnO₄) hoặc ozon (O₃), tạo thành axit nonanoic (C₉H₁₈O₃) và axit pelargonic (C₉H₁₆O₂).

Khi đun nóng với dung dịch kiềm như natri hydroxide (NaOH), C₁₈H₃₄O₂ sẽ tạo ra xà phòng (natri oleat) và nước. Phương trình hóa học:

C₁₈H₃₄O₂ + NaOH → C₁₇H₃₃COONa + H₂O

Phương Pháp Điều Chế Oleic Acid

Oleic Axit thường được điều chế từ dầu thực vật thông qua các quá trình tinh chế và tách chiết. Quá trình phổ biến nhất là thủy phân triglyceride (một loại lipid chứa trong dầu thực vật) để thu được axit béo tự do, trong đó có C₁₈H₃₄O₂.

Nguồn nguyên liệu chính để sản xuất Axit Oleic là các loại dầu thực vật giàu axit béo không bão hòa, chẳng hạn như dầu olive, dầu hạt cải, dầu hướng dương hoặc dầu đậu nành. Mỡ động vật như mỡ lợn cũng là một trong những nguồn nguyên liệu quan trọng, nhưng ít được sử dụng hơn trong sản xuất công nghiệp hiện đại.

Đầu tiên, cần thu thập dầu thực vật hoặc mỡ động vật để lọc và loại bỏ tạp chất như cặn bã, sáp và nước. Quá trình lọc giúp làm sạch nguyên liệu đầu vào, đảm bảo chất lượng cho sản phẩm sau cùng. Sau đó, nguyên liệu được đun nóng với nước và chất xúc tác (như axit sulfuric hoặc kiềm) để phá vỡ liên kết este giữa glycerol và axit béo, giải phóng các axit béo tự do, trong đó có oleic axit.

Các axit béo tự do được tách ra bằng cách sử dụng kỹ thuật chiết lỏng – lỏng hoặc chưng cất phân đoạn. Trong quá trình này, Axit Oleic được tách riêng dựa trên nhiệt độ sôi khác biệt so với các axit béo khác.

Việc điều chế axit oleic tương đối đơn giản và không mất quá nhiều thời gian

Ứng Dụng Acid Oleic Trong Đời Sống

Ngành thực phẩm

Acid Oleic được sử dụng phổ biến trong sản xuất dầu ăn và thực phẩm chức năng nhờ vào hàm lượng axit béo không bão hòa cao, có lợi cho sức khỏe tim mạch. Các loại dầu thực vật giàu axit oleic như dầu olive, dầu hạt cải và dầu hướng dương đều được đánh giá cao về khả năng giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL). Nhờ đó có thể hỗ trợ giảm nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, huyết áp cao và tiểu đường. Ngoài ra, hợp chất còn được sử dụng trong sản xuất margarine và shortening để cải thiện độ ổn định và tăng thời gian bảo quản thực phẩm.

Axit béo oleic thường xuyên được sử dụng để sản xuất các loại dầu ăn

Ngành mỹ phẩm

Trong mỹ phẩm, Axit Oleic là thành phần quan trọng trong các sản phẩm dưỡng da, dưỡng tóc và làm sạch da. Axit béo này giúp da giữ ẩm tự nhiên, tăng cường độ đàn hồi, đồng thời cải thiện hàng rào bảo vệ da, đặc biệt phù hợp với da khô và da nhạy cảm.

Các sản phẩm chăm sóc tóc như dầu xả, kem dưỡng tóc cũng tận dụng C₁₈H₃₄O₂ để cung cấp độ ẩm và tăng độ bóng mượt cho tóc. Đặc biệt, nó còn được sử dụng trong xà phòng và sữa rửa mặt như một chất nhũ hóa, giúp loại bỏ dầu thừa và bụi bẩn một cách nhẹ nhàng mà không làm khô da.

Trong y học và dược phẩm

Acid Oleic là một trong các thành phần hoá chất y tế thiết yếu để sản xuất tá dược trong các loại thuốc uống và thuốc tiêm. Nhờ khả năng cải thiện độ tan của hoạt chất, hợp chất giúp tăng cường hiệu quả hấp thu thuốc trong cơ thể. Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc sức khỏe như kem trị khô da, thuốc mỡ kháng viêm và thuốc điều trị vết thương. Các nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng C₁₈H₃₄O₂ có tiềm năng hỗ trợ chống viêm và chống ung thư. 

Lưu Ý An Toàn Khi Sử Dụng Acid Oleic Trong Sản Xuất

Mặc dù acid oleic là một hợp chất an toàn và ít gây hại cho sức khỏe, nhưng khi sử dụng trong sản xuất vẫn cần tuân thủ các quy định nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn cho người lao động và chất lượng sản phẩm. Trước hết, khi tiếp xúc trực tiếp với axit, đặc biệt ở dạng nguyên chất, người lao động cần được trang bị đầy đủ đồ bảo hộ, bao gồm găng tay, kính bảo hộ và mặt nạ nhằm tránh nguy cơ bị kích ứng da và mắt.

Ngoài ra, nếu bị đổ ra sàn, hợp chất có thể gây trơn trượt. Vì vậy, khu vực làm việc cần được vệ sinh thường xuyên và có các biển cảnh báo để phòng ngừa tai nạn. Trong trường hợp bị tràn, cần sử dụng chất thấm hút chuyên dụng để làm sạch ngay lập tức. Đối với các nhà máy sản xuất, hệ thống thông gió và hút khí cần được lắp đặt đầy đủ để giảm thiểu nguy cơ phát sinh hơi hóa chất.

Bên cạnh đó, axit oleic nên được bảo quản trong các thùng chứa chuyên dụng, tránh ánh sáng mặt trời trực tiếp và nơi có nhiệt độ cao để ngăn ngừa phân hủy hoặc biến chất. Các thùng chứa cũng cần được dán nhãn rõ ràng để tránh nhầm lẫn, đồng thời đặt ở vị trí xa nguồn nhiệt và hóa chất dễ cháy.

Axit oleic luôn phải được bảo quản trong thùng chứa hóa chất chuyên dụng

Gợi Ý Địa Chỉ Mua Acid Oleic

Hanimex là một trong những đơn vị hàng đầu tại Việt Nam chuyên cung cấp Acid Oleic và các hóa chất công nghiệp chất lượng cao. Với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, công ty cam kết mang đến cho khách hàng các sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế, được nhập khẩu trực tiếp từ những nhà sản xuất uy tín.

Chúng tôi sở hữu đội ngũ tư vấn viên giàu kinh nghiệm, sẵn sàng hỗ trợ khách hàng trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng nhu cầu sử dụng. Công ty cũng đặc biệt chú trọng đến chính sách giao hàng nhanh chóng, đảm bảo hàng hóa được vận chuyển an toàn và đúng hẹn. Với hệ thống kho bãi rộng lớn tại Hà Nội và các tỉnh thành khác, Hanimex luôn có thể đáp ứng kịp thời nhu cầu của khách hàng trên toàn quốc.

Với những thông tin trong bài viết, hy vọng bạn đã có cái nhìn tổng quan và chi tiết về Acid Oleic. Liên hệ ngay với Hanimex nếu bạn cần tìm mua C₁₈H₃₄O₂ nói riêng và các loại hợp chất khác nói chung.